Wada zgryzu – progenia
Wady zgryzu to nie tylko defekt estetyczny – bardzo często są także przyczyną innych, poważnych schorzeń, które bardzo utrudniają codzienne życie. Podobnie jest z progenią – poważną chorobą zgryzu, która może mieć całkiem błahe przyczyny, ale bardzo poważne konsekwencje.
Progenia – przyczyny i leczenie
Progenia to wrodzona wada zgryzu, która może mieć bardzo różne przyczyny. Jest to wada zaliczana do przodozgryzu, co oznacza, że następuje nadmierny przerost żuchwy w kierunku przednim. Bardzo łatwo ją rozpoznać, ponieważ zaawansowana wada zgryzu progenia objawia się wysuniętą brodą i dolną wargą, co spowodowane jest zachodzeniem zębów dolnych na górne. Są to poważne nieprawidłowości anatomiczne, które prowadzą zarówno do problemów estetycznych, jak i zdrowotnych.
Rozwinięta wada zgryzu progenia to nie tylko krzywe zęby – prowadzi ona także do zmian w rysach twarzy, co jest szczególnie trudne dla osób, które borykają się z tym problemem. Ponadto krzywe nachodzące na siebie zęby utrudniają także odgryzanie i żucie pokarmów oraz prawidłową higienę jamy ustnej, co bardzo często przyczynia się także do powstania próchnicy, a w konsekwencji także chorób dziąseł i przyzębia, co ostatecznie może prowadzić nawet do utraty zębów.
Zachodzące dolne zęby na górne mogą także generować trudności w oddychaniu, szczególnie w nocy, pojawia się problem z suchością jamy ustnej i gardła, a to jest także przyczyną częstszych infekcji górnych dróg oddechowych. Ponadto wada zgryzu progenia jest przyczyną przeciążeń mięśni twarzy i szyi, co może powodować zaburzenia słuchu, równowagi, a także uciążliwe bóle głowy. Inne konsekwencje zdrowotne to wady wymowy i powiększenie języka.
Jakie są przyczyny progenii? Mimo że jest ona zaliczana do wad wrodzonych, to nie odkryto genów, który mogłyby być za nią odpowiedzialne. Natomiast do wszystkich wad zgryzu, w tym także progenii, przyczyniają się niedobory witamin, w tym m.in. witaminy D, a także niektóre szkodliwe nawyki. Na powstanie tej wady zgryzu wpływ mają także nieodpowiednie zachowania w czasie karmienia niemowlęcia – przede wszystkim należy stopniowo wprowadzać odpowiednie pokarmy, dzięki którym dziecko w sposób prawidłowy rozwija żuchwę i kształtuje uzębienie. Ponadto wadzie sprzyja obgryzanie paznokci, ssanie kciuka oraz oddychanie przez usta.
Jak wygląda leczenie progenii? Jest to wada, którą można wyleczyć, ale bardzo ważne jest wczesne jej wykrycie. Dlatego tak istotne są regularne wizyty u stomatologa, który na pewno znacznie wcześniej od nas zauważy pewne nieprawidłowości w obrębie jamy ustnej dziecka. Wada zgryzu progenia może się długo rozwijać, a im wcześniej wdroży się odpowiednie leczenie, tym będzie ono sprawniej i szybciej przebiegało. Warto więc zacząć już od wieku wczesnodziecięcego. Terapia polega przede wszystkim na leczeniu zachowawczym, które jednak jest przygotowaniem do późniejszej operacji. Tylko w przypadkach wczesnego wykrycia możliwe jest leczenie wyłącznie z pomocą aparatu ortodontycznego. Nie obejdzie się również bez konsultacji z co najmniej kilkoma lekarzami specjalistami, w tym przede wszystkim stomatologiem, ortodontą czy chirurgiem szczękowym.
Progenia czy warto operować?
Wada zgryzu progenia prawie zawsze wymaga przeprowadzenia operacji. Tylko w niewielu przypadkach i przy wczesnym wykryciu możliwe jest zastosowanie wyłącznie leczenia zachowawczego, tj. z pomocą aparatu ortodontycznego, który przywróci właściwe stosunki anatomiczne między szczęką a żuchwą. Przed każdą operacją wdrażane jest także leczenie zachowawcze, które jest przygotowaniem do interwencji chirurgicznej. W tym celu także stosuje się aparaty ortodontyczne, które mają na celu poprawić układ zębów, np. rozszerzyć górny rząd zębów najbardziej jak to możliwe oraz inne metody, które są adekwatne do indywidualnego przypadku.
Czy warto operować? Operacja to gwarancja skutecznego wyleczenia progenii, dlatego jeśli żadne inne leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów, to nie warto zwlekać z operacją. Trzeba pamiętać, że wada ta niesie także inne przykre konsekwencje, które wiążą się zarówno ze zdrowiem fizycznym, jak i psychicznym. Próchnica, parodontoza, utrata zębów i kompleksy z powody zmiany rysów twarzy to tylko najczęstsze problemy, które skutecznie mogą zaniżyć komfort zdrowia dziecka czy dorosłego.
Na czym polega operacja progenii? Jej głównym celem jest skrócenie kości żuchwy, odpowiednie jej ustawienie i stworzenie prawidłowego zgryzu. Może być to wykonane z pomocą bardzo różnych metod, a o wyborze konkretnej zawsze decyduje lekarz. Każda operacja daje bardzo dobre rokowania, więc nie warto z niej rezygnować. Po operacji zarówno dolne, jak i górne zęby umieszczane są w specjalnej szynie na okres około miesiąca. W tym czasie nie jest możliwe spożywanie zwykłych pokarmów. Po operacji pacjent pozostaje co najmniej kilka dni w szpitalu, aby rany pooperacyjne się wygoiły. Po operacji jest ważna bardzo dokładna higiena jamy ustnej oraz systematyczne kontrole u lekarza, który na bieżąco monitoruje, jak przebiega rekonwalescencja.
Progenia a wady wymowy
Większość wad zgryzu generuje także wady wymowy i podobnie jest także w przypadku progenii. Konsekwencją leczenia są więc także prawe zawsze wizyty u odpowiedniego specjalisty, czyli logopedy. Wada zgryzu progenia to przede wszystkim problemy z prawidłową wymową głosek f, p, b, w oraz seplenienie. Osoby, w tym dzieci, dotknięte takimi wadami wymowy są skazane na problemy w komunikacji, a to niesie także wiele innych poważnych konsekwencji, które mają odzwierciedlenie w zdrowiu i komforcie psychicznym.
Progenia jest więc wadą, która wymaga leczenia i konsultacji u co najmniej kliku specjalistów. Współpraca ortodonty i logopedy jest nieunikniona. Im wcześniej zacznie się leczenie, tym szybciej i sprawniej ono przebiega. Zastosowane leczenie zachowawcze oraz operacja to gwarancja powrotu do normalności. Niestety cały proces jest dość czasochłonny i trudny dla pacjenta, ale przynosi bardzo dobre rezultaty i rokowania na przyszłość.